سیاره سنگی چیست؟ نام و مشخصات سیارات سنگی منظومه شمسی

سیاره سنگی یا سیاره خاکی چیست؟

سیاره سنگی یا سیاره خاکی (terrestrial planet) سیاره‌ای است که عمدتا از سنگ‌های سیلیکات و فلزات تشکیل شده‌ است و سطوح جامدی دارد. سیاره‌های سنگی را سیارات زمین‌سان نیز می‌گویند. «عطارد»، «زهره»، «زمین» و «مریخ» سیارات سنگی منظومه شمسی هستند و چون به خورشید نزدیکترند، آن‌ها را سیارات درونی نیز می‌گویند. چهار سیاره دیگر که از خورشید دورترند، سیارات گازی منظومه شمسی هستند. سیارات سنگی یا خاکی منظومه شمسی از سیارات گازی کوچکترند.

مطلب مرتبط: منظومه شمسی چیست و چگونه تشکیل شده است؟

مشخصات و اطلاعات بیشتر درباره سیارات سنگی منظومه شمسی

• زمین تنها سیاره‌ سنگی است که آب اقیانوس‌های آن، مایع است. احتمالا مریخ نیز در گذشته اقیانوس‌ مایع داشته است.
• زمین زیست‌پذیرترین سیاره منظومه شمسی است. شاید مریخ نیز در گذشته شرایط زیست‌ داشته است، اما در حال حاضر هیچ شواهدی در دست نیست که نشان دهد عطارد و زهره نیز زیست‌پذیر بوده‌اند.
• هر چهار سیاره سنگی منظومه شمسی هسته‌ای مرکزی دارند که عمدتا از آهن آفریده شده است. لایه بعدی پس از هسته را گوشته می‌نامند که معمولا از سنگ‌های سیلیکات آفریده شده است. این سنگ‌ها مملو از سیلیکون و اکسیژن هستند.
• سطح سیاره‌های سنگی دارای کوه‌ها، دهانه‌های آتشفشانی، دره‌های عمیق و آتشفشان است. حدود ۷۵ درصد سطح زمین را آب پوشانده است. مریخ نیز مانند زمین کلاهک‌های قطبی یخی دائمی دارد. قطب شمال و قطب جنوب دو کلاهک قطبی یخی دائمی زمین هستند.
• هیچ‌یک از سیارات سنگی منظومه شمسی حلقه ندارند. سیاره‌شناسان احتمال می‌دهند که شاید سیارات سنگی نیز زمانی حلقه‌هایی داشته‌اند که بعدها نابود شده‌اند.
• دانشمندان باتوجه به مطالعات خود، فعلا تنها یک سیاره کوتوله موسوم به سرس (Ceres) را احتمالا سنگی و زمین‌سان دانسته‌اند. سیاره کوتوله سرس هسته و گوشته سنگی دارد و در سطح آن دهانه‌های برخوردی و کوه به چشم می‌خورد.
• یافته‌ها نشان می‌دهند که دور ستاره‌های دیگر کهکشان راه شیری نیز سیارات سنگی دیگر به‌اندازه زمین و بزرگتر از زمین وجود دارند. سیارات خارج از منظومه شمسی را سیارات فراخورشیدی (Exoplanet) می‌نامند. برآورد شده است که کهکشان راه شیری تا ۴۰ میلیارد سیاره فراخورشیدی مانند زمین داشته باشد.
• سیارات سنگی منظومه شمسی در مجموع تنها ۳ قمر دارند که یکی از آنها «ماه» متعلق به زمین است و دو قمر دیگر (یکی فوبوس و دیگری دیموس) حول مریخ در گردشند.

مطلب مرتبط: آتشفشان چیست و چگونه تشکیل می‌شود: انواع آتشفشان‌ها

جدول نام و مشخصات سیارات سنگی و مدار حرکت آن‌ها دور خورشید

نام سیارات سنگی منظومه شمسی و مشخصات آن‌ها در جدول زیر درج شده است. عطارد کوچکترین سیاره سنگی و زمین بزرگترین سیاره سنگی منظومه شمسی است.