وردسپهر یا تروپوسفر چیست و کجاست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
وردسپهر یا تروپوسفر چیست و کجاست؟
وَردسپهر یا تروپوسفر (Troposphere) پایین‌ترین لایه اتمسفر یا جو زمین است. اکثر جرم اتمسفر زمین (حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد) متعلق به لایه تروپوسفر است. اکثر انواع ابرها در تروپوسفر تشکیل و مشاهده می‌شوند و تقریبا تمام پدیده‌های آب‌وهوایی در این لایه رخ می‌دهند. تروپوسفر همچنین مرطوب‌ترین لایه اتمسفر است و سایر لایه‌های جو زمین رطوبت بسیار کمی دارند. در ادامه با جزییات بیشتری توضیح داده می‌شود که وردسپهر یا تروپوسفر چیست و کجاست و چه ویژگی‌هایی دارد.
مطلب مرتبط: لایه‌های مختلف جو زمین (اتمسفر)
ویژگی‌های تروپوسفر یا وردسپهر چیست؟
تروپوسفر از سطح زمین شروع می‌شود و تا ارتفاع حدوداً ۱۰ کیلومتری از سطح زمین ادامه می‌یابد. ارتفاع آن بسته به عرض جغرافیایی زمین و فصل‌های سال متغیر است. حداکثر ارتفاع تروپوسفر در قطب شمال و قطب جنوب کمتر است و در استوا بیشتر است. ارتفاع تروپوسفر همچنین در زمستان کاهش و در تابستان افزایش می‌یابد. ارتفاع تروپوسفر بر فراز نواحی استوایی می‌تواند تا ۲۰ کیلومتر نیز افزایش یابد. اما ارتفاع آن در زمستان‌های نقاط قطبی می‌تواند تا ۷ کیلومتر نیز کاهش یابد.
گرم‌ترین هوای اتمسفر زمین در نواحی پایین‌تر تروپوسفر یعنی نزدیک به سطح زمین تشکیل می‌شود. اما هرچه در این لایه بالاتر برویم هوا سردتر می‌شود. به همین علت است که تمام قله‌های مرتفع کوه‌ها حتی در فصل‌های گرم سال نیز پوشیده از برف هستند.
ضمنا در تروپوسفر هرچه ارتفاع افزایش یابد، فشار هوا و چگالی هوا کاهش می‌یابد. به همین علت فشار داخل کابین هواپیماهایی که در ارتفاع بالا پرواز می‌کنند، باید به‌درستی تنظیم شود تا مسافران و خود هواپیما ایمن بمانند.
لایه بعد از تروپوسفر را استراتوسفر می‌نامند. مرز بین این دو نیز تروپوپاوز (tropopause) نام دارد.
جدول ویژگی‌های تروپوسفر یا وردسپهر
| ترتیب لایه با شروع از سطح زمین | لایه اول جو زمین |
| ارتفاع لایه | تا ۱۰ کیلومتری از سطح زمین |
| بازه تغییرات ارتفاع بسته به فصل و محل آن | ۷ تا ۲۰ کیلومتر |
| ویژگی‌ها | مرطوب‌ترین لایه جو زمین است؛ اکثر ابرهای مختلف در این لایه ظاهر می‌شوند؛ گرم‌ترین هوای جو زمین در بخش‌هایی پایینی این لایه تشکیل می‌شوند؛ در این لایه با افزایش ارتفاع، فشار و چگالی هوا نیز افزایش می‌یابد. |
