ویژگیهای کهکشان گرازماهی یا پنگوئن (NGC 2936)
کهکشان گرازماهی یا پنگوئن (NGC 2936)
ویژگیهای کهکشان گرازماهی یا پنگوئن: کهکشان گراز ماهی (Porpoise galaxy) که آن را کهکشان NGC 2936 و کهکشان پنگوئن نیز نامیدهاند، نوعی کهکشان نامنظم در صورت فلکی مار است. فاصله کهکشان گرازماهی از خورشید ۳۵۲ میلیون سال نوری و قدر ظاهری آن ۱۲.۸۵ است. در مجاورت گرازماهی کهکشان کوچکتری نیز دیده میشود که NGC 2937 نام دارد. ایندو کهکشان با هم در تعامل هستند و آثار متقابل ناشی از همین تعامل سبب شده است تا کهکشان گرازماهی طی میلیونها سال بهمرور از یک کهکشان مارپیچی به کهکشانی نامنظم تغییر شکل دهد. در ادامه، ویژگیهای کهکشان گرازماهی یا پنگوئن (NGC 2936) با جزییات بیشتری بیان خواهدشد.
مطلب مرتبط: کهکشان چیست و چگونه تشکیل میشود؟
موقعیت مکانی کهکشان گرازماهی یا پنگوئن
کهکشان گراز ماهی میان ستاره قلبالاسد (Regulus) در صورت فلکی شیر (Leo) و ستاره قلبالفرد (Alphard) در صورت فلکی مار (Hydra) واقع شده است. کهکشان گرازماهی اکنون در حال تعامل با کهکشان بیضوی NGC 2937 است. درنتیجه این تعامل، شکل کهکشان گرازماهی بهشدت تغییر یافته و شبیه گرازماهی یا پنگوئن شده است.
در اثر کشند یا اصطلاحا اثر جزر و مد متقابل این دو کهکشان، گاز و غبار از مرکز کهکشان گرازماهی به اطراف آن تراوش کرده و سپس در چندین ناحیه تودههای متراکمی پدید آورده است. این تودههای متراکم گاز و غبار مناطق ستارهزا هستند، یعنی ستارههای جدیدی در آنها تشکیل میشوند. مناطق ستارهزای کهکشان گرازماهی بهشکل نقاط آبیرنگ دیده میشوند و عمدتا در بازوهای مارپیچی کهکشان که اینک از هم گسیختهاند تجمع کردهاند و در جهت کهکشان بیضوی مجاور کشیده شدهاند. غبارهایی که رنگشان به سرخی میزند، ابتدا در مرکز کهکشان گرازماهی بودند، اما در اثر تعامل با کهکشان مجاور بهسمت بیرون نشت کردهاند.
لکه سرخی که اینک شبیه چشم گرازماهی به نظر میرسد، در اصل روزی برجستگی کهکشانی (اصطلاحا galactic bulge) این کهکشان بود.
ساختار کهکشان گرازماهی
احتمالا تا چندصد میلیون سال پیش گرازماهی کهکشان مارپیچی منظمی بود. اما در اثر تعامل با کهکشان مجاورش به کهکشانی نامنظم تغییر شکل داد. پیشبینی شده است که طی یک میلیارد سال آینده، گرازماهی (NGC 2936) و کهکشان مجاورش (NGC 2937) با هم ادغام شوند و کهکشان بزرگتری تشکیل دهند. احتمال داده شده است که حدود ۲۵ تا ۷۵ میلیون سال پیش ایندو کهکشان یکبار با یکدیگر برخورد و از مرکز هم عبور کردهاند.
کهکشان مجاور یعنی NGC 2937 گاز و غبار اندکی دارد و اکثر ستارههایش پیر هستند. با اینکه ممکن است مدار گردش ستارههای این کهکشان از برخورد با گرازماهی تاثیر پذیرفته باشد اما آثار آن مشهود نیست.
این تصویر، کهکشان بزرگ گرازماهی یا NGC 2936 و کهکشان کوچکتر مجاورش موسوم به NGC 2937 را نشان میدهد. کهکشان NGC 2936 همچنین شبیه پنگوئنی به نظر میرسد که از تخممرغ خود (کهکشان NGC 2937) محافظت میکند. لکه سرخی که اینک جای چشم گرازماهی یا پنگوئن است، غبارهایی هستند در اصل روزی برجستگی کهکشانی (اصطلاحا galactic bulge) این کهکشان را تشکیل داده بودند. این تصویر با ترکیب نور مرئی و پرتو فروسرخ گرفته شده است.
جدول ویژگیهای کهکشان گرازماهی یا پنگوئن (NGC 2936)
سایر نامهای کهکشان گرازماهی | پنگوئن، NGC 2936، UGC 5130 |
صورت فلکی | مار |
نوع کهکشان | نامنظم |
بُعد (مابهازای طول جغرافیایی) | ۰۹h 37m 44.148s |
مِیل (مابهازای عرض جغرافیایی) | ۰۲° ۴۵’ ۳۸.۹۵” |
قدر ظاهری | ۱۲.۸۵+ |
قدر مطلق |
-۲۲.۴ |
فاصله کهکشان گرازماهی از خورشید | ۳۵۲ میلیون سال نوری (۱۰۸ مگاپارسک) |
اندازه کهکشان گرازماهی | ۵۰.۵۴ کیلوپارسک |
سرعت شعاعی | ۶۹۸۹ کیلومتر در ثانیه (با ضریب کاهشی یا افزایشی ۳۸) |
سرعت کهکشانمرکزی | ۶۸۴۴ کیلومتر در ثانیه (با ضریب کاهشی یا افزایشی ۳۹) |
مطالب مرتبط: ویژگی سایر کهکشانها
ابرهای ماژلانی | آفتابگردان | آندرومدا | چرخ گاری | چشم گربه (کهکشان) |
راه شیری | شبح | گرداب | مثلث | نهنگ |